Ảnh: Tượng Thái sư Lê Văn Thịnh tại đền thờ thôn Bảo Tháp, xã Đông Cứu, huyện Gia Bình, Bắc Ninh.

Lê Văn Thịnh (? - ?), là người đỗ đầu trong khoa thi đầu tiên của Nho học Việt Nam, được bổ làm quan, dần trải đến chức Thái sư triều Lý.

Năm 1084, ông thành công trong việc bàn nghị về việc cương giới với quan nhà Tống, khiến nước này phải trả lại 6 huyện 3 động thuộc châu Quảng Nguyên, cho Đại Việt (nay là Việt Nam).

Lê Văn Thịnh đỗ thủ khoa (tương đương Trạng nguyên) của khoa thi Minh kinh bác học thời Lý (1075). Với nhiều công trạng, con đường quan lộ của ông đã lên đến tột đỉnh: Thái sư đầu triều. Nhưng đúng ở vào thời khắc đỉnh cao của sự nghiệp thì ông bị vu tội “hoá hổ giết vua” vào năm 1096 và phải đi đày ở Thao Giang (Phú Thọ ngày nay).

Có ý kiến cho rằng, án oan của ông là kết quả của cuộc đấu đá giữa hai tư tưởng Nho gia và Phật giáo, trong đó Ông đại diện cho tư tương Nho gia. Cần biết rằng, Phật giáo là tư tưởng trị nước được nhà Lý lựa chọn làm khuôn phép cho nền trị vị quốc gia. Sự xung đột này đã ảnh hưởng cả đến quyền lợi của giai cấp hoàng thân của vương triều và do đó, Ông đã bị hãm hại.

Nhưng dù sao, hậu thế vẫn nhớ đến Ông với tư cách vị Tân khoa của nền Khoa bảng Việt Nam, đã thi thố tài năng đến chức Thái sư đầu triều và góp công lớn nhất giành lại đất đai mà nhà Tống đã chiếm của Đại việt.

Hội những người YÊU SỬ VIỆT